Sifu
Janusz Szymankiewicz

Historyczne i techniczne korzenie systemu Ving Tsun kuen z Foshan w prowincji Guangdong

42b-new

Tak wyglądała zgodnie
z zachowaną ryciną Fan Qiniang
i być może Yim Ving Tsun

1-Fan-qiniang-nw

Posąg Fom Qiniang
w poświęconej jej świątyni
w górach nad miastem
Yongchun (Ving Tsun)
w pow. Fujian

DSCF2604-new

Zdjęcie odbudowanego Klasztoru
w Quangzhou noszącego
obecnie nazwę "Chan Shaolin sy"
centrum stylu Taizu/Wuzu guan

IMG_3301-new

W szkole Ving Tsun Hok kuen mistrza Lee Kong w Hong Kongu

manekin3-new

Miejsce usytuowania Mok Yat Chong
na Sampanie i jego widok
na starej fotografii

t30abc

Ręczne techniki walki z z opracowania
gen. Qi Jiguana odpowiadające Ving Tsun Kuen

info02

Trening instruktorski chi sao
w centrum ośrodku szkoleniowym S.A.V.T. w P. w Warszawie

info05

Sifu J. Szymankiewicz w czasie treningu formy
Bart Cham Dao wg. szkoły Sikung Wong Shun Leunga.

info04

Zaawansowani studenci:
A.Jałowiec i R.Drężek
w czasie ćwiczenia elementów
wolnej walki.

przewijak-historia-400×300

Linquanyuan (Nan Shaolin sy)

Legendarna historia początków stylu Ving Tsun kuen odwołuje się do prowincji Fujian i takich postaci jak Yim Yee (Yan Si), świeckiego ucznia mnichów z Linquanyuan w Putian, potem hung kwun fangu Tientihui w Liancheng, jego córki Yim Ving Tsun (Yan Yongchun) oraz pochodzącego z Zhejiangu zięcia Leung Bok Chau (Lianga Botao) w drugiej połowie XVIII wieku.

Yim Yee pochodzić miał z Quanzhou i czasie panowania cesarza Jianqinga /1796-1820/ z dynastii Qing osiąść w Liancheng. Yim Yee miał nauczyć córkę metody walki z klasztoru Linquanyuan. Ta połączyła ruchy żurawia i węża z rodzinnego stylu z ruchami pięści białego żurawia z miejscowości Yongchun (Ving Tsun), tworząc nowy oryginalny styl kung fu.

W 20-tym roku panowania cesarza Jiaqing w czasie dynastii Qing, aktor Wong Wah Bo (Huang Bohua – hung kwun Tientihui w środowisku Hung Suen [Opery Kantońskiej], jego następcą został w latach 40-tych XIX wieku Li Man Mao [Li Wenmou])) przyjechał do Zhaoqing (być może w czasie tury z występami trupy operowej Hung Suen) i spotkał Lianga Botao, który nauczył go stylu Ving Tsun kuen (Yongchun quan). Po latach Huang przekazał swe doświadczenia w tym zakresie lekarzowi z Foshan Leung Jan (Liang Zan), który rozwinął styl do znanej współcześnie postaci.

Co do życia i działalności nieco mitycznych postaci Yim Yee, Yim Ving Tsun i Leung Bok Chau, to aż nazbyt wyraźnie widać tu związki z przetworzoną i to dopiero w XX wieku autentyczną historią dotyczącą Fan Huishi, Fan Qiniang i jej męża Zeng Cishu, by uznać to tylko za przypadkowy zbieg okoliczności.

Składniki Starej Ramy

W połowie okresu panowania dynastii Ming zgodnie z zapiskami historycznymi długość drewnianego kija z którego zasłynął klasztor Shaolin z gór Song w prowincji Henan, wynosiła od 2,5 do 2,7 metra, ciężar zaś ok. 1,5 kg.

Sławny generał Yu Dayou (1503–1580) uro­dził się w rodzinie wojskowych w Xinjiangu prowincji Fujian, a swo­ją pozycję zawdzięczał zasługom w zwalczaniu piractwa na wybrzeżu południowo-wschodnich Chin. Yu wybił się także jako znakomity mistrz sztuk walki specjalizując w walce kijem którego długość z czasem przekroczyła znacznie 3 metry. Skompilował także podręcznik wal­ki kijem, który zyskał uznanie.

Yu Dayou po wizycie w Shaloin sy około 1560 r. był rozczarowany pokazem mnichów i zyskał przekonanie, że ich walczący mnisi wu seng zatracili w tym okresie wiele ze swoich wcześniejszych umiejętności walki kijem.

Mnisi jak sam pisze, wybrali wtedy spośród siebie dwóch młodych mnichów Zongqinga i Puconga, którzy udali się na południe Chin i zamieszkali w koszarach jego armii, gdzie przez trzy lata uczy­ł ich swojej formy Prawdziwej Przemian Yin /Yang kija. Oba style walki kijem, ten nauczany w Shaolin sy i przez generała Yu różniły się poczynając od metod (fa) i postaw (shi), a skończywszy na regułach. Ujęta w opracowaniu Yu Dayou forma Jedno uderzenie w górę, jedno w dół, jest zapewne tą, której uczył mnichów.

Zasady operowania kijem pochodzące od Yu Dayou i jego żołnierzy stały się potem podstawą posługiwania się nim w wielu stylach kung fu z prowincji Fujian i znalazły także swoje miejsce w stylu Ving Tsun kuen.

Sanjiao heyi (trzy nauki stanowią jedno) to hasło synkretyzmu późnego okresu panowania dynastii Ming i wza­jemnych zapożyczeń między konfucjanizmem, buddyzmem i taoizmem. W XVI/XVII wieku ten synkretyzm w Chinach opanował całe społeczeństwo niezależnie od klasy społecznej. W tym duchu buddyjscy mni­si zaczęli oddawać się także taoistycznym ćwiczeniom gimnastycznym.

Najbardziej wyczerpujący wykład walki wręcz czasów dynastii Ming dał sławny generał Qi Jiguang (1528–1588) w Quan jing jieyao (Księdze podstaw walki wręcz) załączonej do jego Jixiao xinshu (Nowego traktatu o skuteczności w boju) z 1561/62 r. Generał ten odegrał pierwszoplanową rolę w ak­cji zwalczania piractwa na terenie prow. Fujian.

Qi w Quan jing jieyao omówił 16 metod walki z których wszystkie uznał za obarczone niedostatkami “bo albo kładą nacisk na górę, zaniedbując dół, albo na dół, zanie­dbując górę. Nawet jeśli ktoś polegając na nich, zdoła zmóc przeciwnika, to nie można uznać ich za dosko­nałe pod każdym względem.” Qi podjął więc próbę syntezy dla swoich potrzeb 32 układów ruchowych z różnych stylów walki wręcz. Quan jing jieyao gen. Qi krytycznie odnosił się np. do wyszukanych postaw ciała, przyjemnych być może dla patrzącego, lecz nie dających żadnych praktycznych korzyści w walce. Skuteczność w walce miała dla niego większe znaczenie niż jej powierzchowna estetyka. Realne starcie z wrogiem wymuszało zawsze wychodzenie poza sztywno ustalone formy treningo­we. Generał przytoczył nawet popularne wśród wówczas wśród adeptów sztuk walki porzekadło: „Bez zwyczajowych postaw czy technik dobry rezultat osiągniesz jednym ruchem; jeśli zaś popełnisz błąd i zaczniesz przybierać dziwne pozy w postawach, nie osiągniesz re­zultatu nawet w dziesięciu ruchach”. Postawy w realnej walce miały być u niego płynne, zachowując jednak swą zasadniczą strukturę. Ostatecznie jednak cały czas nie usatysfakcjonowany, w 1584 r. usunął Quan jing jieyao z nowej wersji swego Nowego traktatu o skuteczności w walce.

Kamienna stela z Shaolin sy w Henan z 1631 r. wymienia mni­cha Xuanjie pełniącego funkcję dutidiana (nadzorcy; urzędnika pracującego z ramienia wojska w klasztornej administracji). Jest to ten sam mnich wojownik, który był autorem pochodzącego z 1610 r. traktatu Punkty akupunkturowe Xuanjiego, prezentującego zaawansowany już system nauki sztuk walki bez broni wy­jaśniający takie prawidła jak: „to co słabe zwycięża to co mocne” (ruo di qiang) oraz „to co miękkie pokonuje twarde” (rou sheng gang); analizuje w nim techniki pracy nóg (bu), rzutów i obaleń (die), łapanie/chwytanie (na) i wytrącanie z równowagi poprzez zaha­czanie nóg przeciwnika (guan). Podręcznik zawiera także szczegółowe zalecenia dotyczące właściwego manewrowania wszystkimi częściami ciała, czyli koncepcję jedności ciała. Xuanjie omawia styl walki w krótkim dystansie noszący tu nazwę „krótka pięść rodziny Yue” (Yuejia duanda). Wykłada także zasady techniki uderzania przeciwnika w „jamy ciała”, czyli punkty akupunktu­rowe (dian xue). Koncepcję zapożyczoną ze związanej z taoizmem medycyny tra­dycyjnej i obiegających ciało wewnętrznych kanałów (chunglo) energii (qi).

W przeciwieństwie do technik shaolińskiego kija opartego na fundamencie mitologii buddyjskiej, walka wręcz czerpała u Xuanjiego z koncepcji taoistycznych. U schyłku epoki Ming mnisi Shaolin sy byli wiec szkoleni w stylach walki wręcz bez użycia borni białej, których początki sięgały taoistycznych mistycznych praktyk fizycznych i medytacyjnych oraz zdrowotnych.

Zarówno Księga walki wręcz gen. Qi Jigaunga jak i podręcznik Xuanjiego zgodnie stwierdzają, że walka wręcz w zwarciu może być skuteczniejsza od walki w długim dystansie (duanda sheng chang ąuan), gdyż dystans ten ułatwia bezpośrednie dotarcie do ciała przeciwnika.

Nacisk kła­dziony na walkę wręcz w krótkim dystansie jest charakterystyczny dla piśmiennictwa wojskowego przełomu okresów Ming i Qing (inne takie przywoływane wtedy przykłady to np. Mian Zhang duanda (krótka pięść bawełnia­nego Zhanga); Renjia duanda (krótka pięść rodziny Ren) czy Liu duanda (krótka pięść rodziny Liu). To wtedy przyjął się podział chińskich sztuk walki wręcz na „długą pięść” (chang quan) i „krótką pięść” (du­anda).

Innym istotnym elementem sztuk walki z tego okresu są rozmaite ułożenia dłoni stosowane w poszczególnych technikach walki, które wskazują tak na wpływy taoistyczne jak i buddyjskie. Przypominają np. wyobrażenia symbolicznych gestów dłoni związanych z chińską tantrą (skt. mudra) i praktykowa­nym np. w Shaolin sy kultem Vajrapaniego (Jinanluo).

Słynna Yijin jing (Księga przemiany ścięgien) najprawdopodobniej powsta­ła dopiero w 1624 r., a najwcześniejszy zachowany chiński podręcznik neijia (wewnętrznej szkoły sztuk walki) skompilowany został w 1676 r. przez Huang Baijia, syna sławnego uczonego Huang Zongxiego (1610–1695). Zongxi i Baijia byli uczniami Neijia quan (Pięść Szkoły Wewnętrznej), którą w prowincji Zhejiang praktykował mistrz Wang Zhengnan (1617–1669).

To podejście i te elementy stały się podstawą sztuk walki rodzących się tajnych stowarzyszeń po upadku dynastii Ming.

Wojskom sprzyjającym obalonej dynastii Ming, po 1644 r. udało się do 1646 r. utrzymać kontrolę nad częścią prowincji Zhejiang i Fujian. Dużą pomocą utworzonemu tam rządowi Mingów służył wtedy pirat Zheng Zhilong. Zhilong ostatecznie przeszedł na stronę Mandżurów, ale walkę po stronie obalonej dynastii Ming kontynuował dalej jego syn Zheng Chenggong (1624–1662; jego matka Tagawa Matsu była Japonką, a on sam urodził się w Hirado), znany pod zeuropeizowanym imieniem Koxinga i wnuk Zheng Jing (1644–1681). W wyniku działań wojsk chińskiego renegata gen. Keng Chingchunga, od 1658 r. namiestnika cesarskiego w prowincji Fujian, Chenggong przeniósł w 1661 r. na Taiwan, wypierając stamtąd Holendrów. W 1674 r. w czasie kampanii gen. Wu Sangui – dotychczasowego głównego chińskiego poplecznika Mandżurów teraz prowadzącego z nimi wojnę, Zheng Jing ponownie opanował niektóre (lata 1676–1680) rejonów miast Wenzhou, Quanzhou, Zhangzhou i Xaimen na wybrzeżu prowincji Zhejiang i Fujian.

Sam gen. Keng Chingchung został pokonany i zgładzony po kampanii cesarza Kangxi w latach 1681–1683. Padł wtedy także Taiwan rządzony przez Zheng Jinga.

To najpewniej od żołnierzy i piratów Zheng Chenggonga, potem jego syna Zheng Jinga i wreszcie niedobitków armii Keng Chingchunga, którzy wrócili do swoich wiosek na południu Chin, pochodzą podstawy co najmniej dwóch stylów – Hok kuen i Taizu kuen – które objawiają się prawie równocześnie po 1680 r. w prowincji Fujian i terenach na których ww. wcześniej działali. Np. jedna z wersji dotyczącej pochodzenia stylu Hok kuen wiąże go z pochodzącym z prowincji Zhejiang Fan Huishi (noszący pseudonim Biały Żuraw), który miał być sztabowcem w armii Zgeng Chenggonga i pozostać po 1662 r. na terenie prowincji Fujian, być może koordynując siatkę jego informatorów. Osiadł w centrum łączących się szlaków handlowych w miejscowości Yongchun (Ving Tsun).

Chińskie fizyczne praktyki ruchowe ciała, są ściśle związane z tradycyjną praktyką medyczną. Wykopaliska archeologiczne w Chinach prowadzone w grobowcach z II wieku p.n.e. (panowanie dynastii Zachodniej Han; 206 r. p.n.e.–8 r. n.e.) ujawniły dwa podręczniki gim­nastyki: Yinshu (Księgę rozciągania) oraz Daoyin-tu (Ilu­stracje wyciągania i ściągania). Ćwiczenia gimnastyczne zwane daoyin zalecano wtedy jako środek na zapobieganie chorobom i ich leczenie. Daoyin łączyło poruszanie z tech­nikami oddechowymi. Techniki oddechowe daoyin przeszły jednak w XVII wieku daleko idącą ewolucję, kiedy nacisk przesunięto z manipulowania wnętrznym qi pochodzącym z powietrza, na krążenie wewnętrzne qi (energię potencjalną ciała).

Gdy w ostatnich dekadach okresu Ming i na początku okresu Qing (XVII wiek) gimnastyka daoyin zo­stała włączona do treningu sztuk walki, zna­czenie dantian wyjaśniano już także w odniesieniu do równowagi mechanicznej ciała. Od tego okresu dantian zaczęto uważać za środek ciężkości ciała i zalecano “opieranie się” na nim (w powiązaniu ze znaczeniem nóg w sztu­kach walki) a nie na klatce piersiowej czy też barkach podczas wykonywania ruchów w czasie walki.

Ten proces asymilacji koncepcji systemowych daoyin osiągnął doj­rzałość w XVIII i XIX wieku, kiedy już większość stylów walki bez broni za­adoptowała taoistyczne elementy terapeutyczne i religijne, np. powszechne jest wtedy występowanie w piśmiennictwie okresu Qing terminu neili (siła wewnętrzna), do której dążono za pomocą neigong (wewnętrznych technik) oddychania, medytacji oraz kontrolowania krążenia energii qi.

Dla przykładu Chang Nai­zhou z pierwszej połowy XVIII wieku pisze: „mocne wejście w zwarcie i bycie zaciętym wojownikiem zależy od skupienia qi całego ciała w jednym punkcie”. Manipulowanie qi oznaczało dla niego jedność ciała, umysłu i ducha.

Nie jest zatem przypadkiem, że kiedy mnich Ti Xi na terenie prowincji Sichuan, a potem w świątyniach Luofu, mateczniku narodu Hakka na terenie prowincji Guangdong, przygotowywał się duchowo do utworzenia w przyszłości stowarzyszenia Tiantihui, inspirował się taoistyczną mistyką i właściwymi jej praktykami ruchowymi, które znalazły potem odbicie w nowych metodach syntetycznych sztuk walki, tworzonych w Linquanyuan na potrzeby reaktywowanej już przez jego syna organizacji.

Hok kuen i Taizu kuen powstają w Fujian prawie równolegle w końcu XVII wieku i wymieniają się technikami – wtedy min. najpewniej forma Sanzhan trafia do Hok kuen.

Po 1730 r. stają się bazą dla nowych głównych stylów z Fujian stanowiących podstawę sztuk walki tajnych stowarzyszeń walczących z dyn. Qing.

Pod nazwą systemu Hok kuen z prowincji Fujian, kryją się style naśladujące ruchy żurawia, rozwijane w prowincji Fujian na przestrzeni ostatnich 400 lat. Biorą one swój początek od stylu a potem systemu, stworzonego przez rodzinę Fan pod w ostatnich dekadach XVII wieku.

Mistrz Fan Huishi i jego córka Qiniang z miejscowości Ving Tsun (d.m. Yongchun), byli historycznymi prekursorami odmiany kung fu, która objęła swym zasięgiem najpierw prowincję Fujian, a potem promieniowała na sąsiednie tereny.

Wg książki Liu Yinshan’a Hakutsuru mon – hakutsuru ken z 1983 r., wielkiego mistrza stylu Shihe quan, pochodzący z prow. Zhejiang – Fan Huishi (Fang Zhong) miał być mistrzem stylu Pięści Mnicha (Lohan kuen), a nosić nick Pak Hok (Biały Żuraw). Wydaje się to nieprawdopodobne, ponieważ jakkolwiek forma ćwiczeń kung fu 18 Rąk Luohana sięga do XVII wieku i sekty Bailian Jiao (Biały Lotos), to południowy Luohan ma krótką historię sięgającą zaledwie kilku pokoleń. Południowa odmiana systemu Luohan pochodząca z prowincji Fujian została ujawniona dopiero w 1825 r.

Metody kung fu regionu Minbei były pod wpływem taoistów i stowarzyszenia Xioadaohui z Zhangzhou, a także Hakka (Tiandihui).

Po przeniesieniu się Koxingi pod naporem armii Qing na Taiwan w 1661 r., Fan Huishi pozostał w prow. Fujian i zamieszkał miał z rodziną w miasteczku Ving Tsun (Yongchun).

Ze względu na późniejsze wątki historyczne związane z systemem Hok kuen można założyć, że pochodził z (nie uznawanej w Chinach) mniejszości Hakka. Fan Qiniang (Fang Jiniang) po śmierci w nie do końca jasnych okolicznościach ojca, połączyła rodzinną technikę walki z ruchami żurawia, którego obserwowała przez dłuższy czas (próbując odganiać a potem drażniąc go, rzucając w niego czółenkiem od krosna, bo utrzymywała się z tkactwa).

Twórczyni Hok kuen przekazała system uczniowi Zeng Si (Zeng Cishu), który stał się z czasem jej mężem, a on z kolei wielu innym uczniom. Innym znanym jej wybitnym uczniem był Zheng Li. Jego ojciec zmarł od ran odniesionych w pojedynku z Qiniang, ale przed śmiercią zobowiązał go do zaniechania zemsty i zostania uczniem jej kung fu.

Jeszcze do niedawna istniał w Ving Tsun dom i sala treningowa, gdzie Fan Qiniang uczyła stylu Hok kuen. Gdyby nie został zniszczony przez nowoczesną zabudowę, mając 400 lat byłby jednych z najstarszych drewnianych budynków w mieście i Chinach. W ramach „rewanżu”, władze w górach nad miejscowością zbudowały poświęconą jej świątynię.

Współcześnie w prowincji Fujian zamiast nazwy Hok Kuen praktycy tego stylu używają często nazwy styl Białego Żurawia – Pak Hok kuen [Baihe quan] co skutecznie myli go ze stylem o takiej samej nazwie pochodzącym z Tybetu, a znanym w prowincji Gunagdong.

Kolejny ważny fakt związany z historią tego systemu kung fu to, że praktycznie do końca XIX wieku nazywano go po prostu „Technika pięści z miejscowości Ving Tsun” (Yongchun … Ving Tsun kuen …).

Ving Tsun Hok kuen kultywowany jest do czasów współczesnych w kilku miejscowych rodach. min. Styl zawiera obecnie łącznie blisko czterdzieści form. Jego nazwa w dialekcie mandaryńskim brzmi – Yongchun He quan.

Miejscowość Ving Tsun była lokalnym centrum, gdzie krzyżowały się szlaki handlowe i drogi kupców. Przy okazji ci zainteresowani sztukami walki, w tym członkowie tajnych stowarzyszeń, poznawali cześć spuścizny po Fan Qiniang, wywożąc ją do różnych części prowincji i przekazując dalej.

Na początku XIX wieku Ving Tsun Hok kuen zawędrował też do Zhangzhou po przez mistrza Zhang Cang. Z jego córką ożenił się uczeń, następca i w końcu wybitny mistrz Zhang Yinghua. Tu również pojawia się – i to zbieżna w czasie paralela – z mityczną historią dotyczącą rodziny Yim w Fujian i stylu Ving Tsun kuen z Foshan. Tak powstawały też kolejne style systemu Hok kuen:

Ming Hok kuen (d.k.) – Pięść śpiewającego lub krzyczącego żurawia. Jego nazwa w dialekcie mandaryńskim brzmi – Minghe quan. W dialekcie hokkien z Fujian – Beng Ho kuen.
Fei Hok kuen (d.k.) – Pięść lecącego żurawia. Jego nazwa w dialekcie mandaryńskim brzmi – Feihe quan. W dialekcie hokkien z Fujian – Hui Ho kuen.
Suk Hok kuen (d.k.) – Pięść odpoczywającego lub śpiącego żurawia. Nazwa stylu w dialekcie mandaryńskim brzmi – Suhe quan. W dialekcie hokkien z Fujian – Siok Ho kuen.
Sik Hok kuen (d.k.) – Pięść żurawia jedzącego lub poszukującego pożywienia. Uważa się, że ten styl wywodzący się z Ving Tsun Hok Kuen jest najpełniejszy i zawiera kompletne cechy wszystkich grup technik żurawia. Inna stosowana czasami nazwa tego stylu w dialekcie mandaryńskim to Baihemen Shihe quan. W dialekcie hokkien z Fujian – Chia Ho kuen.
Jung Hok kuen (d.k.) – Pięść skaczącego żurawia. Nazwa tego stylu w dialekcie mandaryńskim to Zhonghe quan. W dialekcie hokkien z Fujian (podobnie jak i Fei Hok Kuen) czyta się go jako Hui Ho kuen.

Za jednego z pierwszych lojalistów związanych z upadłą dyn. Ming i praktykujących Ving Tsun Hok kuen stworzony przez Fan Qiniang i Taizu kuen uważa się Zheng Li. To prawdopodobnie poprzez niego forma Sam Chien trafiła do jej stylu kung fu.

Wielu badaczy uważa, że pochodzący od Hakka styl Taizu kuen, znany również jako Hong kuen, jest tym właściwym i najstarszym miejscowym stylem kung fu na obszarach Min-nan. Głównym obszarem koncentracji szkól Taizu kuen stało się Quanzhou i Zhangzhou, stając się najbardziej popularną formą kung fu.

Obecnie funkcjonuje wiele stylów nawiązujących do nazwy Taizu kuen. Dlatego istnieje wiele kontrowersji otaczających jego pochodzenia.

Tang Shunzhi (1507–1560) w Wu bian (Traktacie o sprawach wojskowych), w którym wymienia współczesne mu style walki gołymi rękami min. Taizu chang quan, wiąże jego nazwę z pierwszym cesarzem dy­nastii Ming (Zhu Yuanzhang; 1328–1398;, który był znany jako Ming Taizu [także jako Hong Wu]) i nie wzmiankuje równocześnie o predyspozycjach i praktykach w tym zakresie w Shaolin sy, co może wskazywać, że klasztor nie zdołał jeszcze wtedy rozwinąć uznanego stylu bez broni białej. Wzmianki takie zaczęły pojawiać się w relacjach dopiero z końcem XVI wieku. Również gen. Qi Jiguang nie kojarzył w swoich opracowaniach klasztoru Shaolin sy z technikami walki bez użycia broni, wspominając jedynie o uprawianym w nim stylu walki kijem ani nie wiązał założyciela dynastii Song ze wspólnotą shaolińską. Mityczny związek Taizu chang quan z Shaolin sy i pierwszym cesarzem dynastii Song w piśmiennictwie pojawił się dopiero w XX wieku kiedy to shaolińska Księga podstaw walki wręcz przeinaczyła ludową legendę twierdząc, że cesarz nauczył się swojego stylu w klasztorze.

Po przeniesieniu się dynastii Song na południe Chin do Zhejiangu w XII wieku, wielu lojalnych członków grupy etnicznej Hakka podjęło walkę z Dżurczenami z dyn. Jin. Niektórzy historycy traktują to wydarzenie w jako powód trzeciej, największej migracji Hakka na południe.

W XIII wieku Mongołowie pokonali Dżurczenów i podbili Zhejiang. Hakka wycofali się wtedy dalej na południe do prowincji Fujian i Guangdong. Nowa lokalna sztuka walki zaczęła się wyłaniać na południu pod ich wpływem, statecznie stając się znaną jako Nan Taizu kuen (Południowa Pięść Wielkiego Przodka).W prowincji Fujian jakkolwiek trudno łączyć to już z XIII wiekiem, wpływ Hakka na lokalny system Taizu quan jest powszechnie uznany.

Mnich ze świątyni Dongchan (Wschodniej Świątyni Zen) Wu Xin (1691-1758) jest najwcześniejszym znanym praktykiem stylu Taizu kuen, odnotowanym w kronikach miasta Quanzhou.

Li Junren (1849–1933) pochodził z miejscowości Yongchun (Ving Tsun), studiował Ving Tsun Hok kuen (Baihe quan), a także po wyjeździe do Quanzhou – Taizu kuen w świątyni Dongchan. Z czasem połączył te metod w jeden styl znany jako Ving Tsun Taizu kuen .

Zhangzhou w prowincji Fujian jest jednym z najstarszych miejsc praktyki Taizu kuen w Min-an (Fujian). W 1742 r. w Zhangzhou powstaje stowarzyszenie Xiaodaohui (Związku Małych Noży; faktycznie fang sekty Bailian Jiao). Jedną z podstawowych broni białych w nauce „młodych koni” tej organizacji, była umiejętność posługiwania się parą jednosiecznych tasaków, które w miarę łatwo było ukryć pod odzieniem. Występują one współcześnie w wielu południowych stylach kung fu min. systemie Hok kuen. W systemie Ving Tsun kuen z Foshan pod nazwą bart cham dao (bazhan dao).

Na terenie wsi Gutang i Yuekou w dzielnicy Longxi Zhangzhou,miał także swoje szkoły Zhang Yanghua uczący stylu Ving Tsun Hok kuen. Na początku 1930 r. Cai Shenghe praktykujący styl Taizu kuen u mistrza Yu Rulong (pochodzącego z Yongding; 1882-1953), zaprosił do nauczania w szkole rodu Cai – Wuyi Tong (Sali Zręczności w Walce) także mistrza Zhang Yanghua.

Taizu kuen jest system walki wymagającym rozwoju umiejętności całego ludzkiego arsenału. Podstawy szkolenia w Taizu kuen obejmują wiele różnych aspektów, które wynikają z badania struktury ruchu i przeznaczenia form walki. Sercem jest zaś forma Sanzhan (Sam Chien).

Cechą charakterystyczną poruszania w stylu Taizu kuan z południa Chin jest nie zmienianie kroku w czasie ataku (i np. wykonywania formy Sanzhan). Zostało to potem zaadoptowane także do systemu Ving Tsun kuen z Foshan.

Metoda energii wibracyjnej ciała jest używana do przeniesienia wewnętrznie wytworzonej energii wokół dantian na korpus ciała, do nóg i na obszary uderzające tak w stylach Hok kuen, Taizu kuen jak i Ving Tsun kuen. Zarówno wewnętrzna praca ciała jak i zewnętrzne ruchy w postawach form są wykonane tak, aby pochłaniać energię przychodzącą, a następnie jako energię tzw. pożyczoną przekierować ją z powrotem do przeciwnika za pomocą miękkich i twardych jednoczesnych ruchów obu rąk.

Jednym z najważniejszych elementów systemowych Taizu kuen są także nagłe zmiany postaw wymagające zastosowania „łamanego” rytmu w czasie ruchów. Tę koncepcję również zaadaptował styl Ving Tsun kuen z Foshan jako tzw. krok przerywany.

Hermetyczna (syntetyczna) Rama z terenu prowincji Fujian

Najnowsze badania kronikarskie dowodzą, że Tientihui (Stowarzyszenia Nieba i Ziemi) zostało powołane w powiecie Zhangpu prowincji Fujian, dopiero około 1761 r. Jej twórcą był mnich Ti Xi (1712-1779). Uważa się, że jego prawdziwym nazwiskiem było Zheng Kai. Znany był również jako mnich Wan lub mnich Erhong. Pochodził z jednej z mniejszości etnicznych, zamieszkujących tę prowincję.

Parę lat wcześniej Ti Xi i jego współwyznawcy praktyk mistycznych, mieli wyemigrować z powiatu Zhangpu (okręg Zhangshui) do prowincji Sichuan, gdzie dołączyli do ezoterycznej sekty taoistów praktykującego magię Na Jiulonga. Ti Xi przeniósł się jednak szybko z towarzyszami do sąsiedniej prowincji Guangdong i zorganizował w Huizhou własną ezoteryczną grupę. Tereny te zamieszkiwała ludność, pochodzenia Hakka i tu znajdują się zespoły klasztorów i świątyń w łańcuchu górskim Luofu (Lofau).

W 1761 r. Ti Xi powrócił z towarzyszami do rodzinnego miasteczka Gaoxi w powiecie Zhangpu i osiadł w Guanyin Tong (Pawilonie Bogini Guanyin), gdzie przekształcił swoją grupę w stowarzyszenie Tientihui.

Do 1766 r. stowarzyszenie to objęło swoją działalnością powiaty Zhangpu i Pinghe, a w 1767 r. Lu Mao stworzył pierwszy oddział zbrojny stowarzyszenia. Próby wywołania przez Tientihui lokalnych powstań w 1768 i 1769 r. zakończyły się niepowodzeniem, a Ti Xi zawiesił wtedy działalność Tientihui.

W 1779 r. jego syn Zheng Ji został mnichem, najprawdopodobniej w świątyni Linquanyuan w powiecie Putian, a po jakimś czasie w porozumieniu z hierarchią klasztoru reaktywował je. Nastąpiło zadzierzgnięcie więzi walczących mnichów seng bing z Linquanyuan z Tientihui i zapewne innymi podobnymi organizacjami działającymi w tamtych stronach. Tientihui nie tylko przejęła wtedy metody walki stosowane np. w Xiaodaohui, ale szybko stała się największą organizacją w prowincji, a z czasem na całym południu Chin. Wśród jej członków mieli znajdować się chłopi, rzemieślnicy, kupcy i członkowie warstwy inteligencji.

To w tym okresie zapewne co najmniej 3 formy Hok kuen w tym Snazhan oraz układ ruchów (specyficzny rodzaj formy) zwany Sap Yee Jet Lik przetworzone zostały we właściwe dla Ving Tsun kuen z Foshan formy: statyczną Sam Pai Fut (Trzykrotna Modlitwa do Buddy) zmienioną następnie w Siu Lim Tao (Małą Ideę); Chum Kiu i Bil Jee. Cechami charakterystycznymi tych hermetycznych nowych stylów jest:

  • triada form walki wręcz wymagające jednak szczególnie w kwestii poruszania i jedności ciała precyzyjnych werbalnych wyjaśnień nauczyciela;
  • dwie formy walki bronią oparte o długi kij i parę tasaków;
  • drewniane trenażery do nauki poruszania, kopnięć, walki z wieloma przeciwnikami,
  • naprawiania błędów mogących postać w wyniku niespodziewanych sytuacji walki
  • wywodzące się z buddyjskiej swastyki;

W tej konstrukcji systemowej widać stałe odwoływanie się do mistycznych cyfr 3 i 5 ważnych również dla tajnych stowarzyszeń.

Hakka współdziałający i wspierający pokonanych członków Tientihui z Fujian po 1787 r., stali się pasem transmisyjny sztuk walki z tej prowincji do Guangdongu. W XIX wieku zamieszkiwali w prowincjach Fujian, Guandong i Guangxi. Odmienność obyczajów sprzyjała ich zwartości etnicznej. Cieszyli się przywilejami związanymi z handlem i pośrednictwem w kontaktach z obcokrajowcami.

Pierwsze migracje w cesarstwie chińskim, które można wiązać z formowaniem grupy Hakka, rozpoczęły się już w okresie IV–VI wieku. Początek tych migracji został wywołany inwazją plemion koczowników z północy w czasach panowania dynastii Wschodniej Jin (317–420 r.). Następne następowały kolejno w IX–XII wieku; XIIXVII wieku – w wyniku przeniesienia ośrodka władzy za czasów panowania dynastii Południowej Song, ustępującej przed Mongołami. Ostatnia fala migracyjna Hakka obejmuje czasy ostatniej dynastii Qing.

Hakka stanowią grupę etniczną mówiąca dialektem języka chińskiego (stanowiącego mieszankę języka Han i tybetańskiego), własną wersją pisma oraz zwyczajami odmiennymi od reszty chińskiej diaspory. Znani byli i są ze swojej wojowniczości. Kobiety miały u nich silną, porównywalną mężczyznami pozycję społeczną. Hakka nie bandażowali też córkom stóp. To pozwalało bez problemów praktykować właściwe dla nich style kung fu. Za czasów panowania cesarza Kangxi, Hakka rejestrowano w Fujian jako „lud gości” (Kejia).

Okręgi i współczesne miasta Quanzhou i Zhangzhou, to także matecznik Hakka w prowincji Fujian w okresie XVIII/XIX wieku. Przylega on do granicy prowincji Guangdong.
Stanowili zwartą i nie dającą się ujarzmić grupę etniczną. Potrzebowali sztuk walki dla samoobrony, bowiem część lokalnej ludności w regionach w których się osiedlali, podejmowała z nimi walkę. Od XVII wieku konflikty z sąsiadami Punti nasiliły się ze względu na znaczny wzrost populacji Hakka. W XIX wieku Hakka prowadzili lokalne wojny, znane jako klanowe wojny Punti – Hakka. W czasie ich trwania, zginęło lub wyemigrowało blisko milion ludzi.

Dzieje Hakka wiążą się ściśle z postacią mesjasza Hong Xiuquana (18141864). Po studiach nad Pismem Świętym w rezultacie przemiany duchowej założył stowarzyszenie religijne Pai Shangtihui (Stowarzyszenie Wielbicieli Boga). Powstałe w społecznościach Hakka i Miao zaczęło przekształcać się stopniowo w ruch polityczny, do którego zaczęli przystępować członkowie Tientihui i Sanhehui. Wybuchło powstanie Taipingów, które trwało łącznie 18 lat (1850-1868) i objęło swym zasięgiem 16 prowincji. Znaczący udział w nim mieli także członkowie stowarzyszenia Xiaodaohui.

W 1802 r. stowarzyszenie Tientihui, którego członkowie przetrwali i przenieśli do prowincji Guangdong zorganizowało pod przywództwem Chen Lanjisi (1776-1802) w Yongan pierwsze zbrojne wystąpienie. Uczestnicy, aby się rozpoznać, zaczęli nosić na głowach czerwone przepaski hong jin (hung gam; czerwony turban). Chen został pokonany, schwytany i stracony.

W 1812 r. w Shunde (San Dak) czterech członków Tien Ti Huei utworzyło filię Tientihui, która szybko się usamodzielnia, by ostatecznie w 1833 r. przyjąć nazwę Sanhehui (Saam Hup Wui, Trzy Harmonie lub Stowarzyszenie Traidy). Tak powstała właściwa Triada, której nazwa przyjęła się i rozpowszechniła do czasów współczesnych. Od 1831 r. Sanhehui (jeszcze jako Sandianhui) działała już na całym południu Chin, mając nawet własne oddziały w prowincjach Fujian, Guangdong, Yunnan, Hunan i Zhejiang.

Foshan usytuowane w rozlewisku delty Rzeki Perłowe było szczególnym miejscem na tym terenie. Znane od wieków z wyrobów ceramicznych było bogatym miastem, a jednocześnie usytuowanym na uboczu stołecznego Guangzhou, a więc niewątpliwie atrakcyjnym również dla chińskich tajnych stowarzyszeń.

Początki opery na terenie prowincji Guangdong sięgają 1276 r. i cesarza Zhao Xian z dynastii Południowej Song. W czasach panowania cesarza Wanli (1572–1620) z dynastii Ming zawiązało się pierwsze stowarzyszenie aktorów Opery Kantońskiej w Foshan pod nazwą Qianghua Huiguan (Unia Nefrytowego Kwiatu), które przetrwało do czasów powstania Taipingów. Stowarzyszenie to występuje w literaturze również pod nazwą Unii Czerwonego Kwiatu (Honghua Huiguan).

Za ostatecznego twórcę Opery Kantońskiej w latach panowania cesarza Yongzhenga (1723–1736) z dynastii Qing, uważa się jednak dopiero Cheung tan-sau Ng (Zhang Wu). Jego zasługą było wzbogacenie tego środowiska nowymi doświadczeniami pochodzącymi z Opery Pekińskiej, co dało kolejny impuls do rozwijania miejscowych tradycji w tym zakresie.

Biorąc pod uwagę fakt, że Cheung Ng nosił przydomek tan-sau, co jest nazwą jednej z podstawowych technik ręcznych w południowym kung fu, że prawdopodobnie jego nauczycielem była kobieta z prowincji Fujian, a za jego czasów styl Ving Tsun Hok kuen był już ukształtowaną metodą walki, wreszcie że trafił do Foshan uchodząc przed pościgiem władz mandżurskich z sąsiedniej prowincji, można postawić tezę, że był tu jednym z pierwszych emisariuszy tajnych stowarzyszeń. Aktorzy dzięki niemu mieli już w XVIII wieku opanowane dobre podstawy walki w jednym z systemów, który formalnie dopiero na początku XIX wieku przywędrował na stałe do prowincji Guangdong.

O Cheung Ng i jego umiejętnościach w kung fu, informacje znajdują się w pracach dotyczących historii Opery Kantońskiej i opery chińskiej. Są to jak na razie jedyne znane o nim chińskie materiały źródłowe.

Jeżeli weźmiemy pod uwagę informacje związane z tzw. tan-min z Gunangdongu (na sampanach mieszkali często osobnicy ze środowisk wyjętych spod ówczesnego prawa, przez co unikali jednak dalszego ścigania), fakt ten również wyjaśnia również powody zatrzymania się Chenga akurat w środowisku Hung Suen.

Opera Kantońska działała przede wszystkim na terenie dwóch prowincji: Guangdong i Guangxi i liczyła kilka tysięcy aktorów, terminatorów na adeptów sztuki aktorskiej i personelu obsługi.

Miejscami przedstawień i stałych siedzib były świątynie w poszczególnych miastach i tam wystawiano spektakle podczas świąt i ludowych festiwali. W Zu Miao w Foshan taka scena – Wangfu – zachowała się do czasów współczesnych.

Trening kung fu był i jest integralną częścią nauki aktorów opery chińskiej. Techniki walki systemów kung fu ćwiczonych w trupach operowych Hung Suen w czasie rejsów – Ving Tsun kuen czy Hungka kuen – nie były formą ćwiczeń walki przydatnych w występach operowych. Tu królowały i nadal są stosowane przebiegnięcia, salta, skoki, obszerne ruchy kołowe. Jako integralna cześć sztuki aktorskiej pozwalały ukryć jej właściwe przeznaczenie dla potrzeb tajnych stowarzyszeń. Najwięcej z praktyką kung fu w sztuce aktorskiej miał, jak twierdzą znawcy Opery Kantońskiej, sposób poruszania się ich na scenie, którą zastępował czasami górny pokład Hung Suen.

Istnieją też dwa podstawowe rodzaje inscenizacji Opery Kantońskiej zwane man i mou. Mou zajmuje się prezentacjami wojennymi, w tym sztukami walki, a jednym z kilku wyróżników Opery Kantońskiej, jest tzw. zhung hap ngai set jing sik tj. stosowanie w prezentacjach scenicznych syntetycznych sztuk walki.

Syn kupca herbacianego z Guangdongu i twórca stylu Hungka kuen – Hung Hegoon, rozwinął mocno działalność stowarzyszenia Tientihui w mieście Foshan, wykorzystując do systemu łączności organizacji członków trupy operowej Hung Suen. Dając przedstawienia wyruszała ona w trasy po Rzece Perłowej i jej dorzeczu czerwonym sampanem. Sam Hung Hegoon wyprawiał się na wizytacje rozsianych po prowincji filii organizacji, przyjmując na ten czas rolę kucharza na sampanie. Przy okazji nauczał aktorów i członków organizacji sztuk walki z prowincji Fujian, które poznał w czasie pobytu w mieście Zhangzhou.

Na początku XIX wieku do Zhaoqing w prowincji Gunagdong miała się przenieść z Fujian Yim Ving Tsun z mężem i otworzyć tu szkołę kung fu.

Aktorzy Leung Yi Tai i Wong Wah Bo po pobycie w Zhaoqing ok. 1815 r. wprowadzili nabyte doświadczenia w kung fu pod nazwą Ving Tsun kuen w środowisku Hung Suen. Być może – jeżeli postać Yim Ving Tsun jest tylko legendą – to oni ustalili też nowy zapis znaku Ving.

Trupy aktorskie przemieszczały się po prowincji Guangdong posługując początkowo dwoma mniejszymi rodzajami sampanów z których jeden tzw. techniczny, służył do transportu sprzętu potrzebnego do przedstawień i drugi pomalowany na kolor czerwony, którym przemieszczali się aktorzy – stąd jej popularna nazwa Hung Suen. W późniejszych czasach połączono oba typy łodzi w jeden wielki sampan. Na jednym sampanie mieściło się 50-60 osób. Uważa się, że sampany Hung Suen były budowane na wzorach projektu pochodzącego z XVI wieku. W okresie szczytowej popularności Opery Kantońskiej w pierwszej połowie XIX wieku, flotylla Hung Suen miała liczyć blisko dwadzieścia takich sampanów.

Na sampanach w celu treningów stylów wzorujących się na Hok kuen i Hungka kuen, skonstruowano nowy rodzaj manekina, mocowanego do pokładów. W ćwiczonej na nim formie zamknięto koncepcje technik, ćwiczone wcześniej w ramach stylu Ving Tsun Hok kuen na manekinie posiadającym wtedy 13-14 słupów wkopanych w ziemię.

Na początku czerwca 1854 r. lokalny przywódca Tientihui wywołał rewoltę w Tungkuan (Dongguan) na przedmieściach Guangzhou. Przyłączyli się do niej inni przywódcy Tientihui w prowincji Guangdong – Chen Kai i Liu Duchuen, wywołując zamieszki w Foshan, a do ich grup bojowych dołączyli członkowie związku zawodowego aktorów Opery Kantońskiej pod przywództwem Lee Man Mao (Li Wenmou). Przejęli kontrolę nad miastem i ogłosili powstanie królestwa Daining (Wielki Pokój) a Chen Kai przyjął tytuł Chennan Wang (Chan Nam Wong – Powściągliwy Król Południa). Lee Man Mao został jego zastępcą. Ze względu na noszone przez nich na głowach czerwone opaski nazywa się je Powstaniem Czerwonych Turbanów – Hung Gam (Hong Jin).

Lee utworzył z aktorów 3 pułki, nazwane armiami wenghu, menghu i feihu: Armię Tygrysa Ludu, Armię Potężnego Tygrysa oraz Armię Latającego Tygrysa. W pierwszym etapie powstania, walczyły one odziane w stroje operowe. Armia aktorów Hung Suen sprawnych w walce wręcz i skutecznie walczących z regularną armią rządową wywołała szok wśród miejscowych władz Qing. Nie odnotowano podobnego przypadku z historii.

W 1855 r lokalna milicja wystąpiła przeciwko nim wraz z wojskami cesarskimi tzw. Chorągwianymi, odzyskując miasto. Gubernator Ye Mingchen (1807–1859) w odwecie rozwiązał struktury związku zawodowego aktorów Opery Kantońskiej.

Najpewniej to dopiero w tym okresie czasu do Tientihui przystąpił dr Leong Jan (pochodzący ze wsi Gulao, a prowadzący w Fosjan aptekę z ziołami) i został wprowadzony w sztukę walki aktorów Hung Suen przez Leug Yi Teia i Wong Wah Bo.

Cześć oddziałów powstańczych biorących wtedy udział w blokadzie Guangzhou, w tym oddziały Chen Kaia i Lee Man Mao, wycofały się w 1855 r. poprzez Zhaoqing do prowincji Guanxi, gdzie dalej toczyły walki. Osiadły w powiecie Xunzhou (obecnie powiat Guiping), gdzie ustanowiono królestwo Da Sheng (Wielkiego Osiągnięcia lub Czynów). Lee Man Mao stworzył swoją bazę w miejscowości Liuzhou. To najpewniej w tym okresie czasów wykształcają się ostatecznie formy treningowe systemu Ving Tsun kuen. Ze względu na związki z ideologią Taipingów, z początku i końca form znikają charakterystyczne dla Hok kuen i Tientihui rozpoznawcze pozdrowienie, związane ze sposobem składania otwartej i zamkniętej dłoni.

W 1858 r. armia Qing rozpoczęła stopniowe opanowywanie prowincji Guanxi. W październiku 1858 r. w trakcie walk podczas oblężenia Guilin, Lee Man Mao został ranny i wkrótce umarł w jednej z wiosek Hakka w okręgu Huayuan.

Na tworzenie się tej Nowej Ramy, co dotyczy w równym stopniu stylów z prowincji Gunagdong jak i Fujian, miały znaczący wpływ powstanie Taipingów i powstanie I Ho Tuan czyli Bokserów z przełomu XIX i XX wieku. T ostatnie rozwinęło się z inspiracji fangów sekty Bailian Jiao, a uczestniczyło w nim i poległo wielu członków różnych stowarzyszeń Hung Mun. Powstanie Bokserów miało swoje reminiscencje na terenie prowincji Guangdong w które zaangażowanych było krótko co najmniej dwóch mistrzów Ving Tsun kuen: Fong Siu Ching i syn Leong Jana – Leung Bik.

Style, które przetrwały do czasów współczesnych w Guangdongu w tej hermetycznej formie, wymagającej odpowiedniej wiedzy i wyjaśnień werbalnych to przede wszystkim Ving Tsun kuen z linii Leung Jana i Fong Siu Chinga oraz Chuka kuen (Hakka Nan Tang Lang). Równolegle następuje rozwój Nowej Ramy dla niektórych stylów systemu Ving Tsun kuen. Wchłaniają formy min. wiązane ze stylami północnymi kung fu. Tak powstaje np. styl Pao Fa Lien Wing Chun.

Domy Hakka

Domy Hakka

Yip Kai Man (Ye Wen; 1893–1972) z Foshan zostaje krótko uczniem nauczającego w jego rodzinnym domu Chan Wah Shuna (pochodzącego z Shunde). Chan (uczeń dr Leung Jana) nie był zaprzysiężonym członkiem Tientihui. Potem uczy się u ucznia Chana – Ng Chung So. Wreszcie od Leung Bika formy Ving Tsun kuen właściwej dla Tientihui. Doskonali ją min. współdziałając z innym członkiem tego samego tajnego stowarzyszenia i uczniem Fong Siu Chinga – Yuen Kay Sanem. W czasie II wojny światowej w Foshan uczy pierwszych 7 uczniów z wiodącym Lun Jia (Lon Gai; 1928–2014). Po 1950 r. przekazuje swoje kung fu w Hong Kongu. Z kilku wybijających się uczniów najbieglejszym staje się Wong Shun Leung (1935–1997). Bezpośrednim uczniem Wong Shun Leong Sifu kompletnego systemu jest dr Janusz Szymankiewicz. Do chwili obecnej nauczał ponad 7000 tys. osób i doprowadził do poziomu mistrzowskiego grupę dziesięciu uczniów. Prowadząc badania nad pochodzeniem stylu i jego metodami treningowymi, rozwinął jego polską szkołę, która znalazła uznanie w Chinach i na świecie.

System Ving Tsun Hok kuen z kilku podstawowych form nauczanych w mieście Ving Tsun (Yongchun) rozwija się także do kilkudziesięciu w tym z zastosowaniem wielu broni białych. Np. styl nauczany obecnie w Hong Kongu przez mistrza Lee Konga miał jeszcze za poprzedniej generacji nauczycieli jedynie 6 form, a obecnie już 10.

Konkluzja

Niewątpliwie porównując system Ving Tsun Hok kuen z miejscowości Ving Tsun (Yongchun) z Ving Tsun kuen z Foshan, wykazują one aż nadto wiele wspólnych cech, by uznać to za przypadkowe.
Porównując go do wersji stylu Ving Tsun Hok kuen uprawianej przez blisko 150 lat w Zhangzhou; linia przekazu: Zhang Cang – ożeniony z jego córką Zhang Yinghua – Zheng Wenlong (1911–1984) – Lee Kong; podobieństwa w kwestii podejścia do ćwiczeń złączonych rąk, większego nacisku na kultywowanie miękkiej energii w czasie walki, zmiany technik chwytów i przechwytów na techniki uderzające, podobieństwo to staje się jeszcze większe.
Najwięcej wspólnych cech Ving Tsun kuen Yip Mana wykazuje ze stylem Ving Tsun Hok kuen z Zhangzhou i (jeśli chodzi o interpretację i zastosowanie w walce wielu ruchów i postaw) Sik Hok kuen (występuje obecnie jedynie na Taiwanie).
Inną sprawą są pewne koncepcje strategii typowe dla stylu Taizu kuen np. brak zmiany nogi w czasie rozpoczętego już poruszania w walce czy krok tzw. przerywany przejęte przez Ving Tsun kuen.
Osobą, której geniusz miał wpływ na ostateczny kształt stylu, a potem systemu, był zapewne dr Leung Jan.
Hermetyczne formy, łączące zasady miękkości i twardości, bez wyjaśnień werbalnych kompetentnych nauczycieli, z czasem zmieniły się w wielu szkołach jedynie w formę „miękką”, skutecznie pozbawiając ten styl strategicznych zasad prawdziwej walki stojących u podstaw jego powstawania na potrzeby Tientihui.
W kwietniu 2014 r. Ving Tsun Hok kuen z przekazu Lee Kong Sifu z Hong Kongu i dalej w lutym 2015 r. z bezpośredniego przekazu z miejscowości Vig Tsun (Yongchun) – Zheng Xaiorong Sifu dotarł do Polski.

Translate »